จุดเปลี่ยนของวงการปรับปรุงพันธุ์กัญชา
ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยลาวาล เมืองควิเบก ประเทศแคนาดา ค้นพบยีนจำนวน 33 ตำแหน่งที่มีผลโดยตรงต่อความสามารถของต้นกัญชาในการผลิตสารแคนนาบินอยด์ เช่น THC และ CBD ซึ่งเป็นสารที่มีบทบาทสำคัญทั้งในด้านการแพทย์และการบริโภคเพื่อสันทนาการ
การศึกษานี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ The Plant Genome โดยระบุว่า การค้นพบนี้จะช่วยให้สามารถพัฒนาสายพันธุ์กัญชาใหม่ ๆ ได้อย่างรวดเร็ว แม่นยำ และประหยัดค่าใช้จ่ายมากกว่าวิธีดั้งเดิม
“วิธีการนี้จะช่วยเร่งกระบวนการปรับปรุงพันธุ์ ลดต้นทุน และช่วยให้กัญชาที่ได้มีคุณสมบัติเหมาะสมกับการใช้งานเฉพาะทาง” คณะผู้วิจัยระบุ
พบอะไรในงานวิจัยนี้?
นักวิจัยได้ทำการวิเคราะห์ดีเอ็นเอของต้นกัญชา 174 ตัวอย่างที่ปลูกในแคนาดา โดยตัวอย่างเหล่านี้มีข้อมูลระดับสาร THCA, CBDA และ CBN อย่างชัดเจน พวกเขาใช้เทคนิค high-density genotyping ซึ่งเป็นการตรวจหาตำแหน่งของเครื่องหมายโมเลกุลนับพันรายการในจีโนมของพืช
ผลการวิเคราะห์เผยให้เห็นว่า ยีนทั้ง 33 ตำแหน่งมีความเกี่ยวข้องกับลักษณะเฉพาะของการสร้างสารแคนนาบินอยด์ 11 ชนิด โดยหนึ่งในไฮไลต์ของงานนี้คือการค้นพบกลุ่มยีนขนาดใหญ่บนโครโมโซมหนึ่ง ซึ่งครอบคลุมมากกว่า 60 เมกะเบส และเชื่อมโยงกับสายพันธุ์ที่มี THC สูงเป็นพิเศษ
“เครื่องหมายทางพันธุกรรมเหล่านี้เปรียบเสมือนป้ายบอกทางในจีโนมของกัญชา” นักวิจัยกล่าว “มันช่วยให้ผู้ปรับปรุงพันธุ์สามารถเลือกพ่อแม่พันธุ์ที่ดีที่สุดได้อย่างแม่นยำ”
ความหมายสำหรับเกษตรกรและอุตสาหกรรม
การค้นพบนี้เป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อผู้ผลิตกัญชา เนื่องจากสามารถใช้ข้อมูลพันธุกรรมในการคัดเลือกต้นแม่พันธุ์ได้โดยไม่ต้องอาศัยการสังเกตภายนอกหรือการทดสอบซ้ำหลายรอบ
ในอนาคตจะสามารถพัฒนาสายพันธุ์ที่มีสารประกอบเฉพาะเจาะจง เช่น CBD สำหรับลดความวิตกกังวล หรือ THC สูงสำหรับใช้ในเชิงสันทนาการ ช่วยให้การปลูกกัญชาเป็นระบบมากขึ้น และลดความเสี่ยงในการผลิต
อีกหนึ่งความก้าวหน้าจากเกาหลีใต้: แคนนาบินอยด์ใหม่
ในเวลาใกล้เคียงกัน ทีมนักวิจัยจากเกาหลีใต้ได้ตีพิมพ์ผลงานในวารสาร Pharmaceuticals โดยประกาศการค้นพบสารแคนนาบินอยด์ใหม่ชื่อว่า cannabielsoxa รวมทั้งสารแคนนาบินอยด์ที่รู้จักอยู่แล้วอีก 6 ชนิด และสารประเภทโคลอรินที่ไม่เคยถูกค้นพบมาก่อนจากดอก Cannabis sativa
นักวิจัยใช้เทคนิคโครมาโทกราฟีและการวิเคราะห์โครงสร้างโมเลกุลในการแยกสาร และตรวจสอบผลของสารเหล่านี้ต่อเซลล์มะเร็งบางชนิด แม้ว่า cannabielsoxa จะไม่ได้แสดงผลเป็นพิษต่อเซลล์มะเร็งประสาท (neuroblastoma) แต่ก็ช่วยเปิดโลกใหม่ของสารออกฤทธิ์ในกัญชา
กัญชาเข้าสู่ยุคพันธุกรรมแม่นยำ
งานวิจัยทั้งสองชิ้นนี้แสดงให้เห็นว่า กัญชากำลังก้าวเข้าสู่โลกของวิทยาศาสตร์ล้ำสมัย ไม่ใช่แค่พืชเสพติดอีกต่อไป แต่กลายเป็นทรัพยากรชีวภาพที่สามารถออกแบบได้ทั้งเพื่อการแพทย์และเกษตรกรรม
คณะนักวิจัยจากแคนาดาเน้นว่า กฎหมายห้ามในอดีตเคยเป็นอุปสรรคต่อการสร้างฐานข้อมูลพันธุกรรมและพัฒนาสายพันธุ์ แต่วันนี้ เทคโนโลยีจีโนมิกส์สามารถเปลี่ยนกัญชาให้กลายเป็นพืชที่ “สั่งได้ตามสเปก” ทั้งในด้านผลผลิต สารออกฤทธิ์ และความต้านทานต่อโรค
อยากรู้เพิ่มเติม? เจาะลึกวิทยาศาสตร์ของกัญชา
เรียนรู้ว่าเทคโนโลยีพันธุกรรมสามารถนำไปสู่ การรักษาเฉพาะบุคคลด้วยกัญชา ได้อย่างไร
ค้นพบ ความแตกต่างระหว่างเพศในการใช้กัญชาในประเทศไทย ปี 2025
และสำหรับผู้เพาะปลูก — ดูว่า แสงอินฟราเรดสามารถช่วยเพิ่ม THC ในต้นกัญชาได้อย่างไร
