เมื่อกฎหมายเปิด แต่ระบบการเงินยังปิด
การเริ่มต้นธุรกิจขนาดเล็กไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ถ้าธุรกิจนั้นอยู่ในอุตสาหกรรมกัญชาในสหรัฐอเมริกา ก็ต้องบอกว่าเป็นการเดินทางที่เต็มไปด้วยอุปสรรคซับซ้อน โดยเฉพาะเมื่อกฎหมายของรัฐอนุญาต แต่กฎหมายกลางของประเทศกลับยังไม่รับรอง
Erin Gore ผู้ก่อตั้งแบรนด์กัญชา Garden Society ในรัฐแคลิฟอร์เนีย รู้เรื่องนี้ดี เพราะเธอต้องต่อสู้กับข้อจำกัดที่ไม่เหมือนใคร ในรายการพอดแคสต์ The Big Idea จาก Yahoo Finance เธอได้เล่าถึงการบริหารธุรกิจในภาวะที่ธนาคารไม่ให้บริการ
“เราขอเปิดบัญชีไม่ได้ ขอสินเชื่อก็ไม่ผ่าน สวัสดิการพนักงานแบบ 401(k) ก็ถูกปฏิเสธ แม้แต่บัญชีส่วนตัวก็โดนปิด” — Gore กล่าว
แม้ว่าอุตสาหกรรมกัญชาจะมีมูลค่ารวมกว่า 38.5 พันล้านดอลลาร์ ในปี 2024 และกัญชาทางการแพทย์ถูกกฎหมายใน 39 รัฐ (ใช้เพื่อสันทนาการใน 24 รัฐ) แต่การที่กัญชายังถูกจัดเป็นยาเสพติดประเภทที่ 1 (Schedule I) ตามกฎหมายกลาง ทำให้ธนาคารและสถาบันการเงินไม่กล้าให้บริการ เพราะกลัวว่าจะละเมิดกฎหมายป้องกันการฟอกเงิน
อยู่รอดด้วยเงินสดและความคิดสร้างสรรค์
เมื่อไม่มีธนาคารให้พึ่งพา Gore ต้องหาทางอยู่รอดด้วยตัวเอง การบริหาร “กระแสเงินสด” จึงกลายเป็นหัวใจของธุรกิจ
นักลงทุนรายหนึ่งเคยถามเธอว่า “ระยะเวลาการหมุนเวียนเงินสด” หรือ cash-to-cash cycle ของเธออยู่ที่เท่าไร — นั่นคือเวลาที่ใช้ตั้งแต่ลงทุนผลิตสินค้าจนได้เงินกลับคืนมา สำหรับสินค้าภายใต้แบรนด์ Garden Society เธอตอบว่า ใช้เวลาประมาณ 160 วัน ในกรณีที่ดีที่สุด
เพื่อแก้ปัญหานี้ เธอเริ่มผลิตสินค้าให้กับแบรนด์อื่น โดยให้ลูกค้าเป็นผู้จ่ายเงินล่วงหน้าสำหรับวัตถุดิบและต้นทุนการผลิต วิธีนี้ช่วยลดระยะเวลาการหมุนเวียนเงินสด และยังสร้างรายได้เสริม
“ฉันสามารถนำเงินไปใช้จ่ายค่าใช้จ่ายหลัก และยังลงทุนในแบรนด์ของตัวเองได้อีกด้วย รายได้จากช่องทางอื่นทำให้ธุรกิจแข็งแรงขึ้นอย่างมาก” — เธอกล่าว
แม้ธุรกิจของเธอจะเติบโตจนเป็นหนึ่งในแบรนด์กัญชาชั้นนำของแคลิฟอร์เนีย แต่ความเสี่ยงก็ยังคงอยู่ เมื่อหนึ่งในตัวแทนจำหน่ายของเธอล้มละลายโดยไม่แจ้งล่วงหน้า และยังค้างชำระเกือบ 500,000 ดอลลาร์ เธอก็ไม่มีสิทธิ์ฟ้องร้องหรือลงทะเบียนเป็นเจ้าหนี้ เพราะธุรกิจกัญชาไม่ได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายล้มละลาย
“ฉันไม่มีเครดิต ไม่มีสินเชื่อให้ใช้ ฉันอยู่ได้ด้วยเงินสดและการสนับสนุนจากนักลงทุนเท่านั้น”
แก้ที่ต้นเหตุ: ขับเคลื่อนกฎหมาย
Gore ไม่เพียงแค่ปรับตัวเพื่อให้อยู่รอด เธอยังกลายเป็นผู้ขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบายอีกด้วย ตลอดเกือบ 10 ปีในอุตสาหกรรมนี้ เธอได้ใช้เสียงของตัวเองผลักดันกฎหมายทั้งในระดับท้องถิ่น รัฐ และประเทศ
หนึ่งในร่างกฎหมายที่หลายคนจับตามองคือ SAFER Banking Act ที่เสนอในปี 2023 ซึ่งจะให้ความคุ้มครองทางกฎหมายแก่ธนาคารที่ให้บริการกับธุรกิจในอุตสาหกรรมกัญชาอย่างถูกต้องตามกฎหมายของรัฐ แต่ร่างกฎหมายนี้ก็ยังคงติดอยู่ในสภาคองเกรส
“เรากำลังสร้างเครื่องบิน ทั้งที่เราบินอยู่แล้ว” — Gore กล่าว พร้อมเสริมว่า “ไม่มีใครรู้จักปัญหานี้ดีไปกว่าผู้ประกอบการเอง”
เรื่องราวของเธอสะท้อนภาพของทั้งอุตสาหกรรม — ที่มีศักยภาพมหาศาล แต่ถูกจำกัดด้วยกฎหมายที่ไม่ทันสมัย การมีความยืดหยุ่น ความคิดสร้างสรรค์ และความอดทน จึงไม่ใช่แค่คุณสมบัติพิเศษ แต่เป็นเงื่อนไขจำเป็นในการอยู่รอด
มองให้กว้าง: แนวโน้มผู้บริโภค การเติบโต และโอกาสในเวทีโลก
ประเด็นด้านการเงินเป็นเพียงหนึ่งในหลากหลายปัจจัยที่กำลังหล่อหลอมอนาคตของอุตสาหกรรมกัญชา พฤติกรรมผู้บริโภคก็มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ เช่นเดียวกับในบทความของเราเกี่ยวกับ ความแตกต่างระหว่างเพศในการใช้กัญชาในประเทศไทย, ผู้ชายและผู้หญิงมีทัศนคติและรูปแบบการบริโภคที่ต่างกัน ซึ่งส่งผลต่อกลยุทธ์การตลาดของแบรนด์ต่างๆ
ขณะเดียวกัน ตลาดกัญชาทางการแพทย์ของไทย ก็กำลังเติบโตอย่างต่อเนื่อง และคาดว่าจะขยายตัวหลายเท่าตัวภายในปี 2030 ซึ่งเปิดประตูสู่โอกาสใหม่สำหรับนักลงทุนและผู้ประกอบการ
ในระดับสากล ความร่วมมือข้ามประเทศอย่าง ภารกิจการค้ากัญชา แคนาดา–ไทย แสดงให้เห็นว่า อุตสาหกรรมกัญชากำลังกลายเป็นเวทีความร่วมมือระหว่างประเทศในเชิงพาณิชย์ — แม้อยู่ภายใต้ข้อบังคับทางกฎหมายที่เข้มงวด
คำถามที่พบบ่อย (FAQ) – กัญชาและการเงิน
Q1: ทำไมธุรกิจกัญชาในสหรัฐฯ ถึงไม่ได้รับบริการจากธนาคาร?
A1: เพราะกัญชายังถือเป็นสิ่งผิดกฎหมายในระดับรัฐบาลกลาง แม้ในหลายรัฐจะอนุญาตแล้ว ธนาคารจึงไม่สามารถให้บริการทางการเงินได้โดยไม่เสี่ยงละเมิดกฎหมายกลาง
Q2: SAFER Banking Act คืออะไร?
A2: เป็นร่างกฎหมายที่เสนอให้ความคุ้มครองทางกฎหมายแก่ธนาคารที่ให้บริการแก่ธุรกิจกัญชาในรัฐที่ถูกกฎหมาย หากผ่าน จะช่วยเปิดโอกาสในการเข้าถึงสินเชื่อและบริการทางการเงินอื่นๆ
Q3: หากไม่มีสินเชื่อหรือธนาคาร ธุรกิจเหล่านี้อยู่ได้อย่างไร?
A3: ส่วนใหญ่พึ่งพาการระดมทุนจากนักลงทุน การผลิตให้แบรนด์อื่นที่จ่ายเงินล่วงหน้า และการบริหารกระแสเงินสดอย่างรัดกุม
Q4: ประเทศอื่นมีปัญหาแบบนี้หรือไม่?
A4: ขึ้นอยู่กับนโยบายแต่ละประเทศ ตัวอย่างเช่น แคนาดาและไทยกำลังแสดงให้เห็นว่าความร่วมมือเชิงพาณิชย์ในอุตสาหกรรมกัญชาเป็นไปได้ หากมีกฎหมายและกรอบกำกับดูแลที่ชัดเจน